Belichtingstrapje

Een belichtingstrapje is een serie foto's van een zelfde compositie, maar met verschillende belichting. Een belichtingstrapje kan handmatig samengesteld worden, maar tegenwoordig kan vrijwel elke digitale fotocamera dit ook volautomatisch. In het Engels wordt hiervoor de term Automatich Exposure Bracketing (AEB) gehanteerd.

Hoe ziet het er uit?

foto's volgen

Wat kan ik er mee?

Belichtingstrapjes kun je voor twee doeleinden gebruiken.

Achteraf de best belichte foto uitkiezen
Een HDR-foto samenstellen
Achteraf de best belichte foto uitkiezen

Heb je niet de mogelijkheid (of de motivatie) om voor je foto de beste belichting uit te vogelen, dan kun je een (automatisch) belichtingstrapje gebruiken. Je camera maakt dan een aantal foto's achterelkaar met verschillende belichtingen. Meestal wordt een te donkere, een te lichten en een normale foto geschoten. Blijkt bij thuiskomst de 'normale' foto niet goed belicht te zijn, dan kies je achteraf eenvoudig voor één van de andere foto's uit het belichtingstrapje.

Een HDR-foto samenstellen

Een digitale camera heeft een dynamisch bereik. Dat is het verschil tussen de lichtste en de donkerste gebieden in een foto. Maak je een foto van een muur zonder direct zonlicht, dan heeft de foto een zeer klein dynamisch bereik. De foto is dan vrij egaal qua helderheid. Maak je bijvoorbeeld een foto van een boom met de zon op de achtergrond, dan is het dynamisch bereik zeer groot. De zon is namelijk heel erg licht. De boom is in verhouding dan erg donker. Meestal verliest een foto hierdoor veel detail.

In het voorbeeld van de boom met tegenlicht kun je een belichtingstrapje gebruiken om meer detail te behouden. Je camera maakt een serie van drie dezelfde foto's, maar elk met een andere belichting. Elke foto opzich heeft een beperkt dynamisch bereik:

De donkere foto: detail op de boom, uitgebeten wit zonlicht
De lichte foto: detail in de lucht, uitgebeten zwarte boom
De standaard foto: uitgebeten wit zonlicht, uitgebeten zwarte boom, de rest heeft middelmatig detail.

Met speciale software (of ingebouwd in sommige digitale camera's) kun je het gehele belichtingstrapje omzetten naar een enkele foto met een groter dynamisch bereik. In het Engels heet dit High Dynamic Range, oftewel een HDR-foto.

Evaluatie: voordelen

Het voordeel van een belichtingstrapje hangt af van het doel waarvoor je het gebruikt. Je kunt met een belichtingstrapje achteraf thuis de beste foto uitzoeken. Ook kun je een belichtingstrapje gebruiken voor het samenstellen van een HDR-foto.

Evaluatie: nadelen

Een nadeel van een belichtingstrapje is dat elke foto meermaals opgeslagen wordt. Dit kost ruimte op het geheugenkaartje en tijd bij het sorteren. Daarnaast bestaat het risico dat er 'lui' gefotografeerd wordt. Dus niet bewust de juiste belichtingsinstellingen kiezen, maar er op gokken dat er wel wat aardigs in het belichtingstrapje zit.